Św. Benedykt napisał Regułę w przez siebie założonym klasztorze na Monte Cassino ok. r. 529. Jest określona jako „chrystocentryczna” i stała się normą życia dla wielu pokoleń mnichów i mniszek. Jest jednym z kamieni węgielnych kultury europejskiej.

Reguła rozpoczyna się słowem „Obsculta!” – „Słuchaj!” (wymowna i ważna wskazówka dla nas na dziś, kiedy „wszyscy śpieszymy się” i jeden nie ma czasu wysłuchać drugiego do końca). Co więcej: „et inclina aurem cordis tui” ( RB, Prolog 1) – „nakłoń ucho swego serca”, tzn. słuchaj całym sercem! Nastaw ucho, żeby usłyszeć Słowo. Usłysz Chrystusa oraz „podążaj ścieżkami Pana za przewodem Ewangelii” (Por. RB, Prolog 21). Jedno z końcowych zdań Reguły brzmi: „Niechaj nic nigdy nie będzie ważniejsze od Chrystusa” ( RB 72, 11). Nie przypadkiem we współczesnej dobie Papież Benedykt XVI modli się: „Proszę św. Benedykta o pomoc, abyśmy przyznawali Chrystusowi centralne miejsce w naszym życiu.”

Św. Benedykt tekst swojej Reguły podzielił na 73 rozdziały. Liczba rozdziałów Reguły jest taka sama, jak liczba Ksiąg Biblii! Ta liczba przemawia: Regułę, którą bierzecie do rąk, traktujcie jako „słowo życia” ( Flp 2,16) – podobnie jak Kościół traktuje Pismo Święte.

Co Reguła mówi – to czyńcie!

FRAGMENTY

Reguły św. Benedykta

Z rozdziału IV „Jakie są narzędzia dobrych uczynków”

1 Przede wszystkim kochać Boga z całego serca, z całej duszy i z całej mocy, następnie bliźniego, jak siebie samego.
8 Szanować wszystkich ludzi.
9 Nie czynić nikomu tego, co tobie niemiłe.
10 Wyrzekać się samego siebie, aby iść za Chrystusem.
21 Niczego nie przedkładać nad miłość do Chrystusa.
26 Nie schodzić z drogi miłości.
29 Złem za zło nie odpłacać.
31 Miłować nieprzyjaciele.
32 Złorzeczącym nie złorzeczyć, ale raczej ich błogosławić.
34 Nie być pysznym.
41 Nadzieję swoją w Bogu pokładać.
42 Widząc w sobie jakieś dobro, przypisywać je Bogu, nie sobie.
43 Zło zaś uznawać zawsze za własne dzieło i sobie je przypisywać.
46 Całą duszą pragnąć życia wiecznego.
47 Śmierć nadchodzącą mieć codziennie przed oczyma.
49 Uważać za rzecz pewną, że Bóg patrzy na nas na każdym miejscu.
50 Złe myśli przychodzące do serca natychmiast rozbijać o Chrystusa i wyjawiać je ojcu duchownemu.
56 Często znajdować czas na modlitwę.
62 Nie pragnąć, by nas nazywano świętymi, zanim nimi zostaniemy, lecz najpierw świętym zostać, by nazwa ta odpowiadała prawdzie.
73 Jeśli zdarzy się jakaś kłótnia, pojednać się przed zachodem słońca.
74 I nigdy nie tracić ufność w miłosierdzie Boże.
75 Oto są środki postępu duchowego.
76 Jeżeli zasady te będziemy nieustanne, we dnie i w nocy wypełniać i jeżeli w dzień sądu zyskają one uznanie, wówczas otrzymamy od Pana nagrodę, którą On sam
obiecał:
77 „Czego oko nie widziało ani ucho nie słyszało (…), jak wielkie rzeczy przygotował Bóg tym, którzy Go miłują” (1 Kor 2,9).
78 Naszą zaś pracownią, w której mamy się posługiwać pilnie tymi wszystkimi „narzędziami dobrych uczynków”, jest stałe życie we wspólnocie w ramach klauzury klasztornej.
(Liczby w tekście oznaczają numery wersetów Reguły)

Z rozdziału VII „O pokorze”

Czwarty stopień pokory: jeśli w sprawach trudnych i w przeciwnościach, a nawet doznając jakiejś krzywdy, zachowujemy w posłuszeństwie milczącą i świadomą cierpliwość, a znosząc wszystko nie słabniemy i nie odchodzimy, gdyż Pismo mówi: „Kto wytrwa do końca, ten będzie zbawiony” (Mt 24,13), a na innym miejscu: „Niech się twe serce umocni i wyczekuj Pana” (Ps 27,14). Aby zaś wskazać, że ten, kto je wierny, powinien znieść dla Pana wszystko, nawet najgorsze przeciwności, Pismo mówi w imieniu cierpiących: „ Lecz to przez wzgląd na Ciebie ciągle nas mordują, mają nas za owce na rzeż przeznaczone” (Ps 44,23). A cierpiący, bezpieczni w swojej ufności w zapłatę Bożą, dodają, pełni wesela: „Ale we wszystkim tym odnosimy pełne zwycięstwo dzięki temu, który nas umiłował” (Rz 8,37). Również na innym miejscu Pismo mówi: „Albowiem Tyś nas doświadczył, Boże, poddałeś próbie ognia, jak się bada srebro; wprowadziłeś nas w pułapkę; na grzbiet nasz włożyłeś ciężar” (Ps 66, 10-11). I aby pouczyć, że powinniśmy żyć pod władzą przełożonego, dodaje: „Postawiłeś ludzi nad naszymi głowami” (Ps 66,12). W przeciwnościach i w niesprawiedliwości, przez cierpliwość wypełniają tacy ludzie przykazania Pana: uderzeni w jeden policzek, nadstawiają drugi, zabierającemu tunikę, oddają płaszcz, ze zmuszającym iść tysiąc kroków idą dwa tysiące (Por. Mt 5,22-23), z Apostołem Pawłem znoszą fałszywych braci i błogosławią tych, którzy ich przeklinają.

(Cyt. RB 7,35-43)

Źródła tekstu:

* Reguła Świętego Benedykta, Opactwo Benedyktynów, Tyniec 1978.

* O. Ludwik Mycielski OSB, Słownik Świętego Benedykta, TECUM 4 (II) /2007, s. 14., Pismo Klasztoru Benedyktynów w Biskupowie – www

* O. Jakub Kaliński OSB, 11 Lipca Uroczystość Świętego Benedyka, opata, patrona Europy, TECUM 2 (II) / 2007.

* Br. Krzysztof Gzella OSB, Mistrzowie Reguły: Benedykt i Scholastyka, TECUM 4 (II)/2007, s. 19.

* Ludmiła Grygiel, Święty Benedykt – pierwszy Europejczyk, TYNIEC, Wydawnictwo Benedyktynów, Kraków 2005.