Włości i rachunki klasztoru chełmińskiego 1579–1618

Do klasztoru chełmińskiego przed jego opustoszeniem należały następujące włości. W powiecie chełmińskim: Czyste Wielkie i Małe, Osnowo, Janowo, Mgoszcz, Rybaki; może także Zakrzewko. W powiecie świeckim, za Wisłą: Grabowo, Rutki, Łąkie (dziś: Polskie Łąki). W powiecie toruńskim: Ostaszewko (dziś nie istniejące). Prawie wszystkie te majątki w wieku XVI przeszły w ręce świeckie. Po odnowie klasztoru (1579) tylko o jeden z nich, to jest o Ostaszewko, trzeba było toczyć sądowy proces, który jednak skończył się, pomyślnie dla klasztoru, już w roku 1581 (1). Nadto, przez blisko 20 lat trwał proces graniczny, bardzo trudny, z Samuelem Konarskim, właścicielem Topólna, a sąsiadem Grabowa i Rutek. Wszystkie inne włości zwracano mniszkom bez żadnych takich trudności, jakie kronikarka uznałaby za warte zapisania; najdłużej w rękach świeckich było Zakrzewko, ale w roku 1608 strona przeciwna wycofała swoje pretensje. W Kronice Benedyktynek Chełmińskich znajdujemy po prostu kolejne wzmianki o tych włościach w miarę jak po objęciu ich zaczynano dokonywać w nich remontów i różnych inwestycji. Pierwsza jest wzmianka o Grabowie, która pojawia się w roku 1581 (2); zbudowano tam wtedy nową stodołę i jakąś izbę, może dobudówkę do dworu. Kronika sięga niestety tylko do roku 1618 – dalszy ciąg zaginął – więc możemy śledzić rozwój gospodarki klasztoru tylko przez lat trzydzieści dziewięć. Od roku 1586 zaczyna się też zakup nowych nieruchomości, których do roku 1618 włącznie nabyto dwanaście. Wreszcie od roku 1599 zaczyna się notowanie przychodu i rozchodu, tak w pieniądzach, jak i w naturze; to można śledzić przez lat 20. Na kilka problemów chciałabym tu zwrócić uwagę. (więcej…)

Michał Archanioł

Imię MICHAEL oznacza : Któż jak Bóg? Archanioł Michał jest przedstawiany na kartach Pisma Św. jako wódz zastępów niebieskich. Na ikonie jest przedstawiony w szacie rzymskiego żołnierza, jednak kolorystyka ma znaczenie symboliczne. Ciemno niebieski płaszcz wskazuje na duchową naturę, a biało – złocista tunika na czystość i piękno. Uwagę zwracają szczególnie piękne, wielobarwne skrzydła Archanioła mające ukazać piękno Bożego stworzenia. Michał oburącz trzyma włócznię zwieńczoną krzyżem – znakiem zwycięstwa Chrystusa – którą przebija smoka, Leżący pod jego stopami smok ma barwę ognia, co jest nawiązaniem do Księgi Apokalipsy.

Ikona wykonana w pracowni klasztoru
Mniszek Benedyktynek w Żarnowcu

Obejrzyj więcej naszych ikon i prac artystycznych

8. „Ku zmartwychwstaniu” – O cichszym zamykaniu drzwi… Siostra Małgorzata Borkowska OSB o ośmiu błogosławieństwach Jezusa

Doszedłszy przez siódme błogosławieństwo do szczytu, nazwany już synem Bożym, otrzymuje wreszcie człowiek błogosławieństwo ósme: Błogosławieni, którzy cierpią prześladowanie dla sprawiedliwości, albowiem do nich należy Królestwo niebieskie. Błogosławieni jesteście, gdy ludzie wam urągają i prześladują was, i gdy z Mego powodu kłamliwie wszystko złe mówią na was: cieszcie się i radujcie, albowiem wasza nagroda wielka jest w niebie (Mt 5,10–12). (więcej…)

Remont stulecia trwa!

Informujemy, że udało się zakończyć renowację elewacji ścian krużganków i klasztoru od strony wirydarza. Czekamy na położenie pokrycia dachów nad krużgankami i odnowienie poddaszy krużganków od wewnątrz. Poza tym czekają nas niebawem prace w krużganku północnym, a także w sali naszej instytucji pamięci tj. klasztornego skarbca. Cały czas trwa osuszanie gotyckiej piwnicy. Ekipa remontowa przygotowuje się też do dalszych prac renowacyjnych elewacji klasztoru od strony północnej i zachodniej. Przy schodach do kaplicy od strony części gościnnej ma być zamontowana platforma dla osób niepełnosprawnych. Tak więc, czeka nas jeszcze dużo różnych prac. Zachęcamy do obejrzenia wyników dotychczasowych zabiegów. Dziękujemy wszystkim, którzy nas wspierają modlitwą i darami pieniężnymi. Zapewniamy o naszej serdecznej modlitwie za Was wszystkich.

 

Dobry Pasterz – II

Postać Chrystusa na ikonie została przedstawiona na tle krzyża w czerwono – brunatnej tunice symbolizującej tajemnicę Wcielenia i ludzką naturę Chrystusa. Na prawym ramieniu ma złocisty pas (clavis) symbolizujący królewską władzę. Przez lewe ramię Chrystusa jest przerzucony płaszcz w kolorze zielonym – nawiązujący do boskiej natury Chrystusa, a przez kolor zielony do odrodzonego życia. Na ramionach trzyma owieczkę – symbol ludzkiej duszy i odkupienia całej ludzkości, które dokonało się przez krzyż. Po obu stronach głowy Chrystusa znajduje się monogram IC XC będący skrótem słów Jezus Chrystus. W nimbie krzyżowym są umieszczone litery ΟΩΝ – co znaczy „Ten-Który-Jest”. Napis nad poprzecznym ramieniem krzyża w jęz. greckim Ο ΠΟΙΜΗΝ Ο ΚΑΛΟΣ znaczy Pasterz Dobry.

Ikona wykonana w pracowni klasztoru
Mniszek Benedyktynek w Żarnowcu

Obejrzyj więcej naszych ikon i prac artystycznych

Na tle sporów o Regułę Reformowaną

Reguła Reformowana, wypracowana i wypróbowana w Chełmnie w latach 1580–1605 przez Magdalenę Mortęską i grono jej uczennic, jest, jak wiadomo, bardzo spójną i konsekwentną adaptacją tysiącletniego już wówczas tekstu Reguły św. Benedykta do wymagań, praw i potrzeb miejsca i epoki. Ta adaptacja była jednak krytykowana i wręcz atakowana, wielokrotnie też przyszło jej głównej autorce bronić poszczególnych jej punktów przed różnymi autorytetami kościelnymi, a nawet stawać w roli oskarżonego przed ich sądem. Ogólnie biorąc, pozycji ataku, a tym samym grup ludzkich atakujących, było cztery, każda z własnymi motywami i argumentami. (więcej…)

7. „Szczyt usynowienia” – O cichszym zamykaniu drzwi… Siostra Małgorzata Borkowska OSB o ośmiu błogosławieństwach Jezusa

Błogosławieni, którzy wprowadzają pokój, albowiem oni będą nazwani synami Bożymi (Mt 5,9).

Osiem błogosławieństw można rozważać pojedynczo, każde osobno. Można jednak także przyjąć je jako pewien zarys duchowej drogi. Zaczyna się ta droga od jakiegoś przynajmniej stopnia oderwania serca od dóbr cząstkowych i przemijających: błogosławieni ubodzy w duchu. To oderwanie musi oczywiście rosnąć, a wzrost taki kosztuje i boli: błogosławieni, którzy się smucą, idą w dobrym kierunku. Następnym stadium jest zrozumienie naszej własnej małości i rezygnacja z fałszywych ambicji: błogosławieni cisi. Nie przeceniając siebie, można wreszcie dostrzec drogę do poprawy – błogosławieni, którzy łakną i pragną sprawiedliwości – a także ukochać bliźnich: błogosławieni miłosierni. Doszedłszy tutaj i potwierdzając tę postawę kolejnymi codziennymi wyborami, człowiek nabiera jednoznaczności dążenia i usposobienia, zwróconego coraz pełniej ku Bogu: błogosławieni czystego serca. I wreszcie kiedy ta jednoznaczność zaczyna przelewać się na otoczenie, jej nosiciel dosięga już powoli miary synostwa Bożego: błogosławieni pokój czyniący. (więcej…)

Wracamy do stałego planu dnia

Po remontowo – letniej zmianie, od soboty 1. września wracamy do stałych pór naszych modlitw w dni powszednie:

6.00 – Jutrznia
7.15 – Msza święta
12.50 – Modlitwa południowa
15.00 – Godzina czytań
17.45 – Nieszpory
20.00 – Różaniec i Kompleta

Wszystkie modlitwy odbywają się w naszej zakonnej kaplicy.

Chrystus Pantokrator

Pantokrator ( grec. ПАΝΤΟΚΡΑΤΩΡ) – znaczy Wszechwładny. Jezus na ikonie jest przedstawiony
w ciemno – czerwonej tunice (symbol Wcielenia i ludzkiej natury) z widocznym na prawym ramieniu złotym pasem. Jest to symbol władzy królewskiej Chrystusa. Przez lewe ramię przerzucony jest niebieski płaszcz – symbol Jego Boskiej natury. Po bokach głowy Jezusa znajdują się litery IC XC – skrót od  Jezus Chrystus. W nimbie krzyżowym wokół głowy Chrystusa znajdują się litery ΟΩΝ – co znaczy „Ten-Który-Jest”.

Ikona wykonana w pracowni klasztoru
Mniszek Benedyktynek w Żarnowcu

Obejrzyj więcej naszych ikon i prac artystycznych

6. „Jednoznaczność” – O cichszym zamykaniu drzwi… Siostra Małgorzata Borkowska OSB o ośmiu błogosławieństwach Jezusa

Błogosławieni czystego serca, albowiem oni Boga oglądać będą (Mt 5,8).

Mało jest w naszym języku słów równie wieloznacznych jak „czystość”. Dowiadujemy się już w dzieciństwie, że pan Longinus Podbipięta czystość ślubował i dlatego nie mógł się ożenić. Ale w Piśmie Świętym czytamy także o „czystym” małżeństwie w sensie po prostu „obustronnie wiernym”; ginęliśmy pół wieku temu masami w imię „czystości rasy”, a teraz wciąż słyszymy o „czystych rękach”. To tylko parę przykładów spośród wielu, a z tego językowego galimatiasu wniosek często bywa taki, że czystość jest rzeczą dobrą, ale niepewne, czy osiągalną, a poza tym bywa społecznie korzystna, ale wtedy mogą wystarczyć jej pozory. (więcej…)